Πολιτισμική αναγέννηση /////////////////////Του Παντελή Κωνσταντινάκου

Πολιτισμική αναγέννηση
Του Παντελή Κωνσταντινάκου

02/01/2014

Όπως φαίνεται από το ιστορικό παρελθόν η Ελλάδα πολιτισμικά ανέκαθεν δεχόταν επιρροές από τα τεκταινόμενα στη Βαλκανική, Ευρωπαϊκή και Αραβική περιοχή κυρίως λόγω των δεσμών που αναπτύχτηκαν μέσω της χερσαίας και θαλάσσιας επικοινωνίας.
Οι έντονες πολιτικοιδεολογικές αλλαγές που συνέβησαν διαχρονικά στην περιοχή ως αποτέλεσμα των ευρύτερων συγκρουσιακών ανακατατάξεων, επέδρασαν καθοριστικά στις πολιτισμικές εξελίξεις της πατρίδας μας. Ως εκ τούτου θα πρέπει να βλέπουμε την παρουσία και προοπτική της χώρας στο γενικότερο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χώρο, κάτω από το πρίσμα των συνολικότερων πολιτισμικών αναφορών και μεταβολών όπως αυτές συντελέστηκαν, συντελούνται και διαμορφώνονται.
Οι κοινωνικές καταβολές της εθνικής καταγωγής μας μπορούν να ορισθούν ως η βάση της μελέτης, αφού έτσι διαχρονικά οροθετήθηκαν τα πολιτισμικά ελληνικά χαρακτηριστικά μέσω των οποίων θα πρέπει να αποφασίζονται οι επιλογές για το παρόν και το μέλλον της χώρας.
Φυσικά αναφερόμαστε στις προγονικές επιδράσεις της εθνικής κυριαρχίας, της γλώσσας, των πολιτιστικών, φιλοσοφικών, εθιμικών και έθους αναφορών, για τα οποία αισθανόμαστε ως συνεχιστές τους αφού αυτά προσδιόρισαν το πολιτισμικό είναι των ελλήνων πολιτών.
Η επιμέρους ειδική ανάλυση κάθε παραπάνω τομέα μπορεί να αποτελέσει τη βάση της αναγεννησιακής προοπτικής ως αξιακό χαρακτηριστικό που ήταν, είναι και πρέπει να υπάρξει στην συνέχεια της ελληνικής πολιτισμικής εξέλιξης.
Κάτι τέτοιο προϋποθέτει γνώση, κατανόηση, ερμηνεία και προσαρμογή της ζητούμενης αναγεννησιακής πορείας της πατρίδας, ως αποδοχή και προσαρμογή της μέσω της παιδείας, αγωγής και εκπαίδευσης των παρόντων και μελλοντικών γενεών.
Οι θεσμικές κοινωνικές λειτουργίες χρειάζονται επεξεργασία ως προς τους τρόπους και τα μέσα που αυτές γίνονται αποδεκτές σε μια ελληνική πραγματικότητα, που μεταπολεμικά και ως σήμερα υπέστη πολιτισμικό σοκ, ως αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών – εφαρμογών ειδικότερα κατά την προδικτατορική, μεταδικτατορική και νεώτερη περίοδο.
Επίσης οι έντονες ανατροπές της μετανεωτερικότητας σε ηθικά, εθιμικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά κυρίως από την επίδραση της τεχνολογίας, καθόρισαν μια σημερινή πραγματικότητα στρεβλής, θολής και χωρίς έθους προοπτική της ελληνικής κοινωνίας.
Οι συνεχείς πειραματισμοί στην εκπαίδευση είναι η βάση της πολιτισμικής στρέβλωσης γι αυτό άμεσα πρέπει να οροθετηθούν οι κανόνες της διαμόρφωσης μιας πολιτικής στην παιδεία και τον πολιτισμό, όπου η εκπαίδευση θα λειτουργεί ως μέσο της αγωγής και προσαρμογής της κοινωνίας και των πολιτών.
Η πολιτισμική αναγέννηση ενός λαού πρέπει να έχει χαρακτηριστικά συνοχής και συνέχειας στηριζόμενη σε σταθερά αποδεκτά στοιχεία προγονικών αναφορών, μέσω των οποίων η συνύπαρξη των γενεών θα γίνεται ομαλά και προοδευτικά ειδικότερα σήμερα που βιώνουμε τη σκληρή παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα.
Μια τέτοια πολιτισμική εξέλιξη μπορεί να συμφωνηθεί κατόπιν διαλόγου μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και των κοινωνικών φορέων, έτσι ώστε να αποτελέσει σταθερό διαχρονικό πλαίσιο εφαρμογής ανεξάρτητα της εκάστοτε κυβερνώσας πλειοψηφίας.
Ο σχεδιασμός, η οργάνωση και η διαχείριση μπορεί να γίνει από μια ανεξάρτητη αρχή, αφού πρώτα αποφασιστούν η φιλοσοφία, οι αρχές, ο σκοπός και οι στόχοι ενός τέτοιου σοβαρού εθνικού πολιτισμικού εγχειρήματος και το οποίο θα εγκριθεί από το ευρύτερο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.
 Φυσικά χρειάζονται άμεσες διορθωτικές πολιτικές πολιτισμικής αναγέννησης στην υπάρχουσα βαλτώδη ελληνική πραγματικότητα, αφού ο αυτοσχεδιασμός, η προχειρότητα και η επικίνδυνη άγνοια των διορισμένων «ειδικών» σε θέσεις κλειδιά πρέπει να σταματήσει και να αντικατασταθεί με μόνιμα εκλεγμένα καταξιωμένα πρόσωπα.
Η πολιτισμική αναγέννηση της πατρίδας θεωρείται ως το αναγκαίο και σοβαρότερο ιδεώδες το οποίο όλοι θα πρέπει να υποστηρίξουν, ανεξάρτητα από πολιτικές, κομματικές, συντεχνιακές και προσωπικές αναφορές, αφού πρόκειται για την «ταυτότητα» του έθνους που διαχρονικά μεταφέρεται ανά τους αιώνες.

*Ο Παντελής Κωνσταντινάκος είναι αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου